سرطان بیضه

بیضه چیست؟

بیضه‌ها دو اندام جنسی مردانه‌ی بیضی شکل هستند که در داخل کیسه بیضه در دو طرف آلت تناسلی مرد قرار گرفته‌اند. بیضه‌ها بخش مهمی از سیستم تناسلی مرد هستند زیرا اسپرم و هورمون تستوسترون تولید می‌کنند که نقش اساسی در رشد جنسی مردان ایفا می‌کند.

انواع سرطان بیضه

انواع مختلف سرطان بیضه بر اساس نوع سلول‌هایی که سرطان در آنها آغاز می‌شود، طبقه‌بندی می‌شوند. شایع‌ترین نوع سرطان بیضه “سرطان بیضه سلول‌های زایا” است که حدود ۹۵٪ از تمام موارد را شامل می‌شود. سلول‌های زایا نوعی از سلول هستند که بدن از آنها برای تولید اسپرم استفاده می‌کنند.

انواع نادرتر سرطان بیضه عبارتند از:

• تومورهای سلول لیدیگ: که حدود ۱ تا ۳ درصد از موارد را شامل می‌شوند.
• تومورهای سلول سرتولی: که حدود ۱ درصد از موارد را شامل می‌شوند.
• لنفوم: که حدود ۴ درصد از موارد را شامل می‌شود.

مراحل

دو روش برای نشان دادن مراحل سرطان بیضه وجود دارد. اولین روش تحت عنوان سیستم TNM شناخته می‌شود:

• T: اندازه‌ی تومور را نشان می‌دهد.
• N: نشان می‌دهد که آیا سرطان به غدد لنفاوی مجاور گسترش پیدا کرده است یا خیر.
• M: نشان می‌دهد که آیا سرطان به سایر نواحی بدن گسترش پیدا کرده یا خیر (متاستاز).

مراحل سرطان بیضه همچنین به صورت عددی نیز نشان داده می‌شود. چهار مرحله اصلی شامل موارد زیر می‌باشند:

• مرحله ۱: سرطان در بیضه و اپیدیدیم (لوله موجود در پشت بیضه) وجود دارد.
• مرحله ۲: سرطان از بیضه‌ها به غدد لنفاوی (غدد کوچکی که به مبارزه با عفونت کمک می‌کنند) در پشت شکم گسترش پیدا کرده است.
• مرحله ۳: سرطان به غدد لنفاوی در وسط قفسه سینه یا گردن گسترش یافته است.
• مرحله ۴: سرطان به ریه‌ها یا به ندرت به بافت‌ها یا اندام‌های دیگر مانند کبد، استخوان‌ها یا مغز گسترش پیدا کرده است.

دلایل

بیضه نزول نیافته

اگر بیضه‌ها به طور طبیعی نزول پیدا نکنند، عملی به نام ارکیدوپکسی را می‌توان برای حرکت بیضه‌ها به موقعیت مناسب در داخل کیسه بیضه انجام داد. مهم است که بیضه‌ نزول نیافته در حین کودکی به داخل کیسه بیضه حرکت کند زیرا در پسران با بیضه‌های نزول نیافته خطر ابتلا به سرطان بیضه نسبت به سایر پسران بیشتر است. همچنین مشاهده‌ی بیضه‌ها هنگامی که در کیسه بیضه هستند بسیار آسان‌تر است.

سابقه‌ی خانوادگی

سابقه‌ی ابتلای یکی از بستگان نزدیک به سرطان بیضه یا بیضه نزول نیافته، خطر ابتلا به آن را در شما نیز افزایش می‌دهد. تحقیقات حاضر نشان می‌دهند که برخی ژن‌ها ممکن است در ابتلا سرطان بیضه در خانواده‌هایی که در آنها بیشتر از یک نفر چنین بیماری داشته‌اند، نقش داشته باشند.

ابتلا به سرطان بیضه در گذشته

مردانی که در گذشته سرطان بیضه برای آنها تشخیص داده شده باشد ۴ تا ۱۲ برابر بیشتر احتمال ابتلا به ابتلای مجدد به سرطان بیضه را دارند. به همین دلیل، اگر قبلاً دچار سرطان بیضه بوده‌اید، کنترل و نظارت دقیق بر بیضه‌ی دیگر بسیار مهم است. همچنین در صورت ابتلا به سرطان بیضه در گذشته، باید علائم وقوع مجدد آن بین ۵ تا ۱۰ سال بررسی شوند، بنابراین مراجعات منظم به پزشک پس از آن از اهمیت بسزایی برخوردار است.

علائم سرطان بیضه

سرطان بیضه همچنین می تواند باعث علائم دیگری شود، از جمله:

• درد مبهم یا شدید در بیضه‌ها یا کیسه بیضه، که ممکن است گاهی اوقات حس شود.
• احساس سنگینی در کیسه بیضه
• تغییر در بافت یا افزایش سفتی یک بیضه
• تفاوت بین یک بیضه با بیضه دیگر

سرطان متاستاتیک

اگر سرطان بیضه به سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته باشد، ممکن است علائم دیگری را نیز تجربه کنید. سرطانی که به سایر قسمت‌های بدن سرایت کرده تحت عنوان سرطان متاستاتیک یا پیشرفته شناخته می‌شود. حدود ۵ درصد از افراد مبتلا به سرطان بیضه نشانه‌های سرطان متاستاتیک را تجربه خواهند کرد. شایع‌ترین محل گسترش سرطان بیضه، غدد لنفاوی مجاور در شکم یا ریه‌ها است. غدد لنفاوی غددی هستند که سیستم ایمنی بدن را تشکیل می‌دهند. در موارد نادر سرطان می‌تواند به کبد، مغز یا استخوان‌ها گسترش پیدا کند.

علائم سرطان بیضه متاستاتیک می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• سرفه مداوم
• سرفه یا خون بالا آوردن
• تنگی نفس
• تورم و بزرگ شدن سینه‌های مردان
• برآمدگی یا تورم در گردن
• درد پایین کمر

تشخیص

• معاینه فیزیکی
• آزمایش‌هایی برای سرطان بیضه
• سونوگرافی بیضه‌ها
• آزمایش‌های خون
• بافت شناسی
• آزمایش‌های دیگر
• اشعه ایکس
• سی تی اسکن
• ام آر آی

پس از انجام تمام آزمایش‌های فوق معمولاً می‌توان مرحله‌ی سرطان را تعیین کرد.

درمان سرطان بیضه

شیمی‌درمانی، پرتودرمانی و جراحی سه درمان اصلی برای سرطان بیضه هستند.

برنامه‌ی درمانی توصیه شده بستگی به موارد زیر دارد:

• نوع سرطان بیضه؛ اینکه سمینوما است یا غیر سمینوما
• مرحله سرطان بیضه

اولین گزینه‌ی درمان برای تمام موارد سرطان بیضه در هر مرحله، برداشتن بیضه‌ی متاثر با عمل جراحی است (ارکیدکتومی). برای موارد سمینوما در مرحله یک، پس از برداشتن بیضه، ممکن است از شیمی درمانی با تک دوز جهت کمک به پیشگیری از بازگشت سرطان استفاده شود. یک دوره‌ی کوتاه پرتودرمانی نیز گاهی اوقات پیشنهاد می‌شود. با این حال در بسیاری از موارد احتمال بازگشت مجدد بیماری کم است و ممکن است پزشکان توصیه کنند که طی چند سال بعد به دقت تحت نظارت قرار بگیرید. درمان بیشتر معمولاً تنها برای افراد معدودی که بیماری در آنها بازگشته است مورد نیاز خواهد بود.

برای موارد غیر سمینوما در مرحله‌ی یک، ممکن است پیگیری‌های دقیق (که مراقبت نامیده می‌شود) یا یک دوره کوتاه مدت شیمی درمانی با استفاده از ترکیبی از داروهای مختلف نیز توصیه شود. برای مرحله دو، سه و چهار سرطان بیضه، سه تا چهار دوره‌ی شیمی درمانی با استفاده از ترکیبی از داروهای مختلف انجام می‌شود. گاهی اوقات پس از شیمی درمانی جهت برداشتن تمام غدد لنفاوی آلوده یا توده‌های موجود در ریه‌ها یا در موارد نادر در کبد به جراحی دیگری نیاز خواهد بود.

در برخی از افراد مبتلا به سمینومای مرحله دو ممکن است درمان با شدت کمتر با پرتو درمانی و گاهی اوقات با اضافه کردن نوع ساده‌تر شیمی درمانی مناسب باشد. در تومورهای سلول‌های زایای غیر سمینوما نیز ممکن است بسته به میزان گسترش تومور جهت برداشتن تومورها از سایر بخش‌های بدن پس از شیمی درمانی به جراحی اضافه نیاز باشد.

تصمیم‌گیری در مورد اینکه چه درمانی برای شما بهتر خواهد بود می‌تواند مشکل باشد. تیم پزشکی پیشنهاداتی به شما می‌کند، اما تصمیم نهایی با خود شما خواهد بود. قبل از بحث در مورد گزینه‌های درمانی با متخصص، نوشتن سوالات خود جهت پرسیدن از وی می‌تواند مفید باشد. برای مثال، ممکن است بخواهید در مورد مزایا و معایب یک درمان خاص اطلاعاتی کسب کنید.